Een belangrijke upgrade voor West-Nederland: de Bergsluis in Rotterdam krijgt een nieuw gemaal erbij. Dit is mede mogelijk gemaakt vanuit het Deltaprogramma Zoetwater. De uitvoering start eind 2025. Gemeente Rotterdam beheert de sluis en is bij het project betrokken. Deze aanpassing zorgt voor een betere aanvoer van zoet water bij droogte door de hoogheemraadschappen Delfsland, de Krimperwaard en van Schieland een betere aanvoer van zoet water.

De Bergsluis (Wat en waar)

De shutsluis ‘De Bergsluis’ in het Noordelijkkanaal in Rotterdam. De Bergsluis zorgt voor een scheiding tussen het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard, en het Hoogheemraadschap van Delfland. Een Hoogheemraadschap is een waterschap met de taak om de zee te weren.

Dankzij het te komen gemaal kan straks het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaar ook zoet water aan Delfland leveren. Op dit moment is het namelijk alleen mogelijk door het verschil in waterpeil.

Op dit moment maakt Delfland gebruik van zoet water, terwijl het water in Schieland en de Krimpenerwaard van brak is. Brak houdt in dat het minder zout is dan de zee, maar dat het ook niet zoet is. Het verschil in waterpeil tussen deze twee regio’s is van oudsher de natuurlijke barrière die voorkomt dat het brakke water uit Schieland en de Krimpenerwaard naar Delfland stroomt.

Dankzij het aankomende gemaal zal deze belemmering worden verminderd. Het gemaal zal de mogelijkheid bieden om zoet water vanuit Schieland en de Krimpenerwaard naar Delfland te transporteren, ongeacht het bestaande verschil in waterpeil.

Wat doet een extra gemaal?

Het nieuwe gemaal speelt een essentiële rol bij het verminderen van de belemmering die wordt veroorzaakt door het verschil in waterpeil tussen het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard enerzijds en het Hoogheemraadschap van Delfland anderzijds. Praktisch gezien voert het gemaal verschillende taken uit om deze belemmering te overwinnen:

·         Het gemaal is uitgerust met geavanceerde pompsystemen die in staat zijn om water efficiënt te verplaatsen. Door de pompkracht te reguleren, kan het gemaal het waterpeil aanpassen, zowel in het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard als in het Hoogheemraadschap van Delfland.

·         Het gemaal compenseert het natuurlijke peilverschil tussen de twee gebieden. Hierdoor wordt de barrière die voorheen werd gevormd door het hoogteverschil verminderd, waardoor het mogelijk wordt om zoet water vanuit Schieland en de Krimpenerwaard naar Delfland te transporteren.

·         Het gemaal biedt een flexibele oplossing voor het leveren van zoet water aan Delfland. Ongeacht het bestaande verschil in waterpeil kan het gemaal de waterstromen aanpassen en zoet water efficiënt naar Delfland transporteren wanneer dat nodig is.

Moderne gemalen worden vaak ontworpen met een focus op energie-efficiëntie en milieuvriendelijkheid. Dit betekent dat het nieuwe gemaal zoet water kan leveren met minimale impact op het milieu, waarbij technologische innovaties worden toegepast om de energiekosten te beperken.

Door de installatie van dit nieuwe gemaal wordt het watermanagement verbeterd. Beheerders hebben nu meer controle over de waterstromen en kunnen snel reageren op de veranderende behoeften in beide hoogheemraadschappen.

In de praktijk zorgt het nieuwe gemaal dus voor een aanzienlijke verbetering van de mogelijkheden om zoet water vanuit Schieland en de Krimpenerwaard naar Delfland te transporteren. Het overwint de natuurlijke belemmering van het verschil in waterpeil, waardoor de waterlevering flexibeler en efficiënter wordt en beter kan inspelen op de behoeften van de betrokken regio’s.

Het belang

De zorg met betrekking tot zoetwater gaat veel verder dan aanverwante consumenten behoeftes zoals wat is een goed alternatief voor een douchegordijn en waar vind ik betaalbare badkamertegels. ”H20Waternetwerk.nl laat weten dat Manita Koop (Delfland), Josien van Cappelle (Schieland en de Krimpenerwaard) de samenwerkingsovereenkomst hebben getekend voor het project voor een nieuw gemaal. Met name voor de maanden van april tot oktober is er sprake van een watertekort en droogte. De versterking voor de aanvoer van zoet water is essentieel voor het behoud van dijken, landbouw, glastuinbouw en de natuur.

Door het nieuwe gemaal is het Delfland minder afhankelijkheid van het Brielse meer. Voor Schieland en de Krimpenerwaard is het voordeel dat ze bij watertekort extra water kunnen inpompen vanuit de Nieuwe Maas.

Visdoorgang

De shutsluis in Rotterdam krijg ook een visdoorgang, ook wel bekend als een vispassage. Een vispassage is een speciale voorziening ontworpen om vissen in staat te stellen om obstakels zoals sluizen te passeren tijdens hun migratie. Deze visdoorgangen zijn van cruciaal belang om de natuurlijke beweging van vissen in waterwegen te behouden, wat essentieel is voor hun levenscyclus.

Bij een sluis, zoals de Bergsluis in Rotterdam, kan het hoogteverschil en de barrière gevormd door de sluispoorten vissen belemmeren in hun migratiepatronen. Een vispassage biedt een gestructureerde en veilige manier voor vissen om deze hindernissen te omzeilen en hun migratieroutes voort te zetten.

Er zijn verschillende soorten vispassages, maar bij een sluis wordt vaak gebruikgemaakt van visliften, visgoten of visdeuren. Deze voorzieningen stellen vissen in staat om omhoog of omlaag te bewegen, afhankelijk van het hoogteverschil dat wordt veroorzaakt door de sluis.

Het doel van een vispassage is om de impact van menselijke infrastructuur op de migratie van vissen te minimaliseren. Door deze passages kunnen vissen hun paai- en voedingsgebieden bereiken, wat bijdraagt aan het behoud van vispopulaties en de algehele ecologische gezondheid van waterwegen. Het bevorderen van duurzame vismigratie draagt ook bij aan het behoud van biodiversiteit en de stabiliteit van aquatische ecosystemen.

Bij de Bersluis zal de vispassage zorgen voor een verbetering van de ecologische waterkwaliteit aan beide kanten van de sluis.